- تیتانیوم دی اکسید ( Tio2 )
منبع اصلی دی اکسید تیتانیوم سنگهای معدنی ایلمنت و رویتل هستند . دی اکسید تیتانیوم عمدتا از سنگهای سیاهی بنام ایلمینت ( تیتانات آهن دو ظرفیتی ) به دست می آید که عمدتا ترکیبی از مخلوط دی اکسید تیتانیوم و اکسیدهای آهن و کمی ناخالصی دیگر است و در نروژ ، هندوستان ، آمرییکا ، کانادا و سوئد یافت میشود . دی اکسید تیتانیوم در دو نوع بلوری رویتل و آناتاس تولید میشود . البته رنگدانه های ترکیبی دیگری نیز وجود دارند که شامل ترکیباتی اند از دی اکسید تیتانیوم و سولفات کلسیم به نسبت 30 درصد دی اکسید تیتانیوم و 70 درصد سولفات کلسیم و یا 50 درصد دی اکسسید تیتانیوم و 50 درصد سولفات کلسسیم هستند .
تهیه دی اکسید تیتانیوم
دو روش بررای تهیه دی اکسید تیتانیوم وجود دارد :
تهیه تیتان آناناس ( روش سولفات )
تهیه تیتان رویتل ( روش کلر )
الف – روش سولفات : ایلمنیت ( سنگ معدن را خرد و خشک سپس د راسید سولفوریک خشک میکنند محلولی از سولفاتهای تیتان و اهن دو ظرفیتی و سه ظرفیتی بدست میآید ( 1 ) آنگاه برراده آهن به محلول اضافه میشود تا آهن سه ظرفیتی به آهن دو ظرفیتی تبدیل گردد ( 2 ) سپس محلول را جدا میکنیم و پس از صاف کردن به دستگاه تبخیر در خلا انتقال میدهیم بدین سولفات فرد بصورت کریستال جدا میشود سپس محلول را میجوشانیم تا تیتان به هیدروکسید تیتانیوم تبدیل شود ( 3 ) رسوب هیدروکسید را با آب میشوییم سپس در کوره دوار با دمای 800 درجه سانتیگراد کلسینه میکنیم . بدین صورت تیتان آناتاس بدست میآید ( 4 ) .
آهن دو ظرفیتی و سه ظرفیتی + سولفات تیتانیم – اسید سولفوریک + سنگ معدن ایلیمنت ( 1 )
آهن دو ظرفیتی + سولفات تیتانیوم براده آهن آهن دو و سه ظرفیتی + سولفات تیتانیوم ( 2 )
هیدروکسید تیتانیوم هیدرو لیز سولفات تیتانیوم ( 3 )
تیتاینوم هیدروکسید تیتانیوم ( 4 )
ب- تهیه تیتان رویتل ( روش کلراید ) : در سال 1958 روش تترا کلریید اعلام شد که در آن ضمن عبور گاز کلر از سنگ معدن آنرا تا 900 درجه سانتیگراد حرارت میدهیم تا تترا کلرید بدست آید ( 1 ) ماده بدست آمده بوسیله سوزاندن در کنار اکسیژن به دی اکسید تیتانیوم تبدیل میشود ( 2 ) سنگ معدن رویتل 96 – 95 درصد هیدرواکسید تیتانیوم دارد .
تترا کلرید تیتان 900 گاز کلر + ذغال + سنگ معدن ( 1 ) تیتان 1000 اکسیژن + تترا کلرید تیتان ( 2 )
سنگدانه بدست آمده دارای درجه خلوص بالا و کیفیت یکنواخت است .